De Brusselse LEZ, één van de drie fel gecontesteerde lage emissiezones in ons land, zou ongrondwettelijk zijn en daardoor mogelijk volledig geschrapt moeten worden. Een automobiliste uit Waals-Brabant trok naar de Raad van State met haar klacht en kreeg daar gehoor. Enkele wanhopige kunstgrepen van de Brusselse Regering lijken geen zoden aan de dijk te brengen.




We hadden het eerder al over de dame uit Waals-Brabant die met haar Renault Vel Satis diesel uit 2006 (Euro 3) niet meer in Brussel mocht rijden (tenzij acht keer per jaar mits het kopen van een LEZ-dagpas). Ze vond het niet kunnen dat vrachtwagens met een veel grotere uitstoot tegelijkertijd geen beperkingen opgelegd kregen. Ze trok daarvoor met haar klacht naar de Raad van State. 

De auditeur van de Raad van State had als reactie op die klacht begin dit jaar geconcludeerd dat de Brusselsse LEZ inderdaad ongrondwettelijk zou zijn omdat ze de toegang tot het gewest beperkt voor personenwagens die niet voldoen aan een bepaalde minimale euronorm, maar niet voor vrachtwagens van meer dan 3,5 ton, die meestal veel vervuilender zijn dan de auto’s die er verbannen worden.

De LEZ zou ongrondwettelijk zijn omdat ze in strijd is met de artikelen van onze Grondwet, die handelen over de gelijkheid van alle burgers. In dit geval worden autobestuurders gediscrimineerd ten opzichte vrachtwagenbestuurders en motards die ongeacht hun uitstoot wel toegelaten blijven.

De auditeur volgde de automobiliste dus al, nu is het aan de Raad zelf om een uitspraak doen over de kwestie. 

Om een oplossing te vinden en de zaak op te lossen publiceerde de Brusselse Regering op 20 mei van dit jaar een nieuw besluit in het Staatsblad, waarmee het oorspronkelijke besluit rond de instelling van een lage emissiezone van 25 januari 2018 werd gewijzigd. De bedoeling was “om de regeling te verduidelijken die van toepassing is op voertuigen boven 3,5 ton voor goederenvervoer.” 

In dat nieuwe besluit wordt gesteld dat “gelet op de aard, het type, het gebruik van het betreffende motorvoertuig, evenals socio- economische criteria” de toegang tot de LEZ in Brussel toegelaten is voor onder andere vrachtwagens, voertuigen die zijn aangepast voor het vervoeren van personen met een handicap, oldtimers, prioritaire voertuigen, markt- en kermiswagens.

Het Brussels Gewest en enkele gespecialiseerde advocaten hebben geprobeerd om het standpunt van de automobilist onderuit te halen door het aanpassen van het Ministerieel Besluit en het pleiten dat de uitzondering geoorloofd was omwille van “socio-economische criteria”, maar de klaagster, die zichzelf vertegenwoordigde, is er desondanks toch in geslaagd om de toestemming te krijgen van de Raad van State om de procedure verder te zetten.

De Raad vond haar “belangen voldoende zwaarwichtig aangezien ze haar auto nodig heeft om te gaan werken en in het kader van haar gezins- en cultureel leven” en lijkt dus ook van mening dat het gewoon wat aanpassen van de tekst niet wegneemt dat er nog steeds sprake is van discriminatie. In plaats van een simpele aanpassing zou het dus kunnen dat het gehele besluit met betrekking tot de Brusselse Lage Emissiezone vernietigd moet worden. Volgens de Raad van State heeft “het Brusselse Gewest het verschil in behandeling niet voldoende gerechtvaardigd.”

Het is nu afwachten wat de volgende stappen zijn, maar de automobiliste geeft de strijd niet op en is vastbesloten om de volledige schrapping van de Brusselse LEZ te bekomen.

Indien inderdaad wordt bevestigd dat de LEZ ongrondwettelijk is en dus geschrapt dient te worden, zal dat niet alleen betekenen dat Brussel mogelijk geconfronteerd wordt met de verplichting om de (onterecht) geïnde boetes en bijdragen terug te betalen, maar ook dat iedereen die zich door het instellen van de LEZ verplicht zag om zijn of haar auto te verkopen een schadevergoeding zou kunnen eisen.