Zonder stuurwiel en pedalen en toch veiliger dan ooit met onze privéwagen de weg op? We dromen er vooral in de file allemaal wel eens van, maar het duurt zeker nog even voor dat echt realiteit wordt. Ook bij Mercedes wordt nog altijd stevig geïnvesteerd in technologie die autonoom rijden mogelijk moet maken, Autonieuws mocht al even ontdekken hoever ze er in Duitsland mee staan.

Kenners hebben het voor autonoom of beter nog (hoog)geautomatiseerd rijden vaak over de niveau’s 1 tot en met 5. We gaan die hier niet nog eens allemaal in detail ‘ontleden’, weet vooral dat de rijassistentiesystemen in tal van auto’s zich vandaag al onder de noemer niveau 2 laten catalogeren. Cruciaal daarbij is dat de bestuurder altijd verantwoordelijk blijft, de technologie of eerder wetgeving verplicht hem dan ook om zelfs bij handenvrij rijden toch nog op zijn minst om de halve minuut het stuurwiel vast te nemen. De bestuurder blijft te allen tijde volledig baas over het voertuig, van echt geautomatiseerd rijden is dus eigenlijk nog geen sprake.

Van 2 naar 3

Dat verandert bij de ‘overgang’ naar niveau 3. De omstandigheden en plaatsen die dat al toelaten zijn nog altijd eerder beperkt, maar er is wel een groot verschil. Zodra het kan en mag, verschuift de verantwoordelijkheid voor het rijden naar de auto en dus de constructeur die hem heeft gebouwd. Dat klinkt interessanter dan het eigenlijk is, wettelijk zal er in geval van een aanrijding of ander incident onvermijdelijk toch nog altijd naar de bestuurder worden gekeken.

Voor ons land is dat hoegenaamd nog niet aan de orde, in Duitsland straks wel. De Drive Pilot 95 van Mercedes staat volgens de Duitsers nu al helemaal op punt, vanaf begin volgend jaar en na de vereiste hercertificering door het Kraftfahrt-Bundesamt zullen ook particulieren het systeem kunnen gebruiken. Vandaar dat wij er dus ook al even mee konden – hoe moeten we dat nu eigenlijk zeggen? – rijden. Voor de volledigheid, Drive Pilot bestaat al wel eventjes en zit ook reeds in een aantal Mercedessen. De snelheid is echter nog beperkt tot 65 km/h, wat het systeem dus alleen voor relatief traag en fileverkeer geschikt maakt. Als het straks ook voor klanten tot 95 km/h mag, wordt het een heel ander verhaal. Al over Drive Pilot beschikkende voertuigen krijgen dan zowaar zelfs een gratis update.

Beperkt gebruik

Om maar meteen met de deur in huis te vallen, we raakten vooralsnog veel meer onder de indruk van de technologie dan we euforisch werden van wat er in de praktijk al kan. Het systeem is dus voluit Drive Pilot 95 gedoopt, het cijfer in die naam slaat natuurlijk op die maximum snelheid die je ermee kan halen. Dat mag alleen op het rechtervak van snelwegen, achter een andere – zij het gelijk welke – auto, bij daglicht en zonder regen. Nog een voorwaarde, de temperatuur mag niet onder de 4 graden Celcius zakken. 

Mercedes liet ons het systeem proberen op enkele net niet te drukke snelwegen rond de Duitse hoofdstad Berlijn. Veel uitleg hadden we er niet bij nodig, qua gebruiksvriendelijkheid zit het alvast helemaal snor. Je moet eerst het in de EQS sowieso voorziene niveau 2 inschakelen, dat liet ons ook nog eens toe het automatische inhalen uit te proberen. Als de auto een tragere voorligger nadert, verandert hij zelf van rijvak. Hij voegt daarna weer netjes in, steeds met het gebruik (ook automatisch natuurlijk) van de richtingaanwijzers en vanzelfsprekend ook na te hebben gecontroleerd of er wel voldoende ruimte voor het manoeuvreren is. 

Filmpje kijken

Knap werk, maar we wilden dus naar niveau 3. Zodra alle voorwaarden daarvoor vervuld zijn, worden we daar door de elektronica en via de verlichting van fraai in de velg van het stuurwiel verwerkte knoppen van verwittigd. We dienen dan nog even te bevestigen er (ook mentaal?) klaar voor te zijn, enkele seconden later mogen we het stuurwiel lossen en ons proberen bezighouden met (misschien) onze mails, een videospelletje of een film. Zodra de wagen autonoom rijdt, kan dat allemaal via het grote scherm op de middenconsole.

Zoals gezegd, sneller dan 95 km/h gaat het nooit en van inhalen kan ook geen sprake meer zijn. Als er na een afrit geen auto meer binnen een redelijke afstand voor je rijdt, stopt het systeem vanzelf. Daar word je dan natuurlijk wel tijdig van verwittigd, dat gebeurt trouwens ook als de snelweg kort achter elkaar onder verschillende bruggen passeert of als een (te) korte oprit een te groot risico op een ‘onvoorzichtig’ invoegende auto inhoudt. Als Drive Pilot wel actief is, wordt dat door turquoise markeringslichten in de voorste en achterste lichtblokken en de buitenspiegels aangegeven. 

Alleen in Duitsland

Veel meer dan een tiental kilometers duurde ons autonoom rijden met dat fameuse niveau 3 dan ook nog niet, misschien dat een ritje op een niet te drukke E40 van Brussel naar Oostende beter zou toelaten om het systeem echt te leren waarderen. Daar is het dus zoals gezegd nog wel even op wachten, voorlopig wil (en mag) Mercedes het alleen commercialiseren in het eigen Duitsland. Er wordt ook al gekeken naar China en de Verenigde Staten, maar er lijken daar nog iets te veel hindernissen van diverse aard te bestaan om op een snelle intrede te kunnen hopen. In Noord-Amerika rijden vrachtwagens bijvoorbeeld een pak sneller dan bij ons en zijn ze ook niet overal verplicht om (enkel) het rechtervak te gebruiken, wat al meteen voor nogal wat praktische problemen kan zorgen.

Toch is het pionierswerk van Mercedes en nog wel wat andere specialisten natuurlijk bewonderenswaardig. Er wordt bijzonder complexe technologie met tal van camera’s, radars, ultrasoonsensoren en ook al zogeheten LiDAR-technologie voor gebruikt, bij dat laatste wordt de afstand tot een object of oppervlak gemeten door middel van laserpulsen. Dankzij een heel geavanceerd positioneringssysteem kan de locatie van een met Drive Pilot uitgeruste auto tot op enkele centimeters nauwkeurig worden bepaald. Voor zo’n optimale lokalisatie vraagt het voertuig doorlopend zijn positie op via alle beschikbare satellietsystemen. Een uiterst gedetailleerde en continu bijgewerkte HD-kaart biedt ook een 3D-beeld van straten en omgevingen, dat is allemaal van groot belang voor dat veilig hooggeautomatiseerd rijden. 

Wat moet het kosten? 

Mercedes zal Drive Pilot 95 beschikbaar stellen voor twee topmodellen, zijnde de S-Klasse en de elektrische EQS. Het snufje moet zo’n € 6.000 extra kosten, het kan ook in al bestaande en dus verkochte modellen worden geïntegreerd. Die moeten dan wel over een Driving Assistance beschikken, zoniet is er nog wat meer werk aan en komt er € 2.500 bij. Dat zijn flinke bedragen, maar Mercedes maakt zich sterk dat de prijzen wel zullen zakken naarmate het systeem beter verspreid geraakt. Dan kunnen ook de ontwikkelingskosten over een groter aantal klanten worden ‘afgeschreven’, het haast letterlijk vertalen van klassieke verkeersregels in software is iets dat je immers niet elke week opnieuw hoeft te doen. De technologie zal natuurlijk wel verder blijven evolueren en dus nog heel wat hersenactiviteit van slimme mensen vereisen. Of die het ooit nog zelf zullen meemaken dat er auto’s zonder bestuurder de weg op mogen, durven ze voorlopig ook nog niet bevestigen. Van Drive Pilot 130 wordt in Stuttgart wel al gedroomd, dat zou tegen het einde van het decennium al kunnen lukken.