Zweeds Lapland. Dat was waar Toyota ons convoceerde voor de presentatie van de RAV4 in de kersverse (en desgewenst kersrode) GR Sport-livrei. Verslag van een test op sneeuw, bevroren meren en alles daartussen.

Soms word je als autojournalist minstens zo enthousiast over de bestemming als over de auto zelf. We kunnen niet ontkennen dat dat deze keer het geval was. Na een korte stop-over in Stockholm stijgen we noordwaarts op richting Luleå, een middelgrote stad op amper 109 kilometer van de poolcirkel. Niet met een klein vliegtuigje, maar met een heuse Airbus A320 Neo van SAS. 

Luleå is immers “big business”. In de winter stromen de toeristen hier toe, maar er zitten ook heel wat zakelijke reizigers op de vlucht. In Zwedens meest noordelijke stad de naam waardig vind je een levendige tech scene (zo heeft Facebook hier een datacentrum) en de haven verwerkt jaarlijks ruim acht miljoen ton aan goederen zoals ijzererts, staal en hout.

Feeëriek fotogeniek

Eerste indruk van downtown Luleå? Het is hier verrassend ‘beschaafd’ en levendig. Van desolaatheid geen sprake, wel van een feeërieke hoofdstraat met enkele historische gebouwen, afgewisseld door de gekende winkelketens. In de straten wandelen vooral scholieren en studenten. Luleå huisvest de grootste technische universiteit van Zweden, zo blijkt.

Wat men hier doet om zich te ontspannen in de winter? Langlaufen. Met sneeuwraketten wandelen. IJsvissen. Of misschien wel met de hondenslee gaan rijden, zoals wij. We hijsen ons in een dikke overall, trekken een dik gevoerde muts over het hoofd en kruipen met zijn vieren op het glijtuig. Het gehuil en geblaf van de honden is haast niet te harden. Ook onze neus wordt op tijd en stond overprikkeld.
Tot onze sleechauffeur het startschot geeft. De honden zijn plots muisstil. Het enige wat je hoort, zijn de glijders op het ijs en het zachte getrappel van veertig gespierde poten. Het zonlicht valt in een erg scherpe hoek op het sprookjeslandschap van met dennen beboste eilanden, uitgestrekte bevroren wateren en de occasionele houten woning. Je wil spontaan naar je telefoon grijpen om dit vast te leggen, maar de snijdende wind en obligate dikke handschoenen doen je anders beslissen. 

Maar goed ook. Mindfulness, weet je wel. En Toyota heeft sowieso een cameraploeg voorzien. Juist, bijna vergeten. We zijn hier voor de RAV 4 GR Sport. 

RAV4 in het vizier

Daar staan ze dan. Een tiental rode en witte RAV4 GR Sport-modellen in het wit en het vuurrood, telkens met een zwart dak en al even zwarte 19-duimvelgen. Waar je deze speciale versie nog aan kunt herkennen?  De wielkast- en dorpellijsten in pianozwart, de G-mesh-grille en prominente sierringen rond de mistlichten. De bumperlip vooraan is afgewerkt in donkerzilver op het hybride model en gunmetal-grijs op de plug-inhybride.    
Mooi mooi mooi, maar het is te koud om rond de auto te blijven dralen. We trekken snel onze overall en sneeuwlaarzen uit en ploffen op de lekker voorverwarmde zetels met een soort suède bekleding. Zit lekker. Voelt lekker. En de bediening ervan is elektrisch. Op de hoofdsteunen staat het GR-logo in een zwart-op-zwartreliëf. Zilverkleurig stiksel in de zetels, het stuur en de versnellingspook zorgen voor een bevallig contrast, net als de gunmetal afwerking voor de portieren en het stuurwiel.
Wat nog meteen opvalt? Het nieuwe multimediasysteem met een HD-display van 10,5 duim en het digitale instrumentenpaneel van 12,3 duim. Toyota steekt eindelijk een tandje bij op infotainmentvlak. De materialen voelen kwalitatief en duurzaam aan, zoals we gewoon zijn van het merk. De rijhouding is prima, al zou het stuurwiel wel iets meer diepteverstelling kunnen gebruiken voor mensen met korte armen.

Niks nieuws onder de motorkap

Ongeacht de gekozen aandrijving – gewone hybride of plug-inhybride – beschik je over vierwielaandrijving en uiteraard de voor Toyota typische e-CVT-automaat. De specificaties zijn ongewijzigd: de 2.5 Hybrid heeft 222 thermische en elektrische paarden, waarmee hij in 8,4 seconden aan honderd per uur zit, en volgens de WLTP-norm 5,7 l/100 km stookt en 128 gram CO2 uitstoot per kilometer. 
De Plug-in (PHEV) heeft dezelfde zuinige viercilinder-benzinemotor als de Hybrid, maar ook extra elektrisch power en een veel grotere, oplaadbare batterij. In totaal kan hij 306 pk verdelen over zijn vier wielen, genoeg om de klassieke sprintoefening af te leggen in zes seconden rond. De lithium-ionaccu van 18,1 kWh biedt in het allerbeste geval 75 kilometer uitstootloze bewegingsvrijheid. 

Onder polaire rijomstandigheden en met spijkerbanden mag je daar de helft vanaf pitsen. Inderdaad, onze testwagens staan op speciaal Fins rubber met ijzeren tjoepen. Die blijken verrassend efficiënt. Je hebt eigenlijk net zoveel grip op sneeuw en ijs als met winterbanden op een nat, niet bevroren wegdek.

Behalve als je echt extreem hard moet remmen, zoals wij. Een Saab 9-5 Estate nam tot onze verrassing zijn voorrang van rechts – al betwijfelen we of die in Lapland van toepassing is – en ook al konden we niet vóór de snuit van de Zweedse classic stoppen, de bestuurbaarheid van de RAV4 kwam nooit in het gedrang, zodat we een veilig uitwijkmanoeuvre konden maken. De stabiliteitscontrole bewees zijn deugdelijkheid, zoveel is zeker.

Niet van de wijs te brengen

Het moment suprême is aangebroken: we mogen het water op. Afijn, het bevroren en met sneeuw bedekte water. Voor ons strekt zich een kilometerlange piste uit van twintig meter breed, netjes afgebakend met rode palen. Het ijs is hier voldoende dik om onze voertuigen te dragen, wordt ons verzekerd. Toch moeten we onze veiligheidsgordel losklikken. “Als je door het ijs gaat, kun je snel uit de auto ontsnappen,” zijn de bemoedigende woorden van de veiligheidscoördinator.
We schakelen de Sport-stand in en de stabiliteitscontrole uit. Drijven het tempo op. Draaien fluks aan het stuurwiel om wat overstuur uit te lokken. Zodra de achtertrein uitbreekt, roept de software hem toch tot de orde. Spielerei wordt niet getolereerd door de RAV4, die onder alle omstandigheden de controle behoudt. 
Wat nog opvalt aan deze RAV4? Dat zijn benzinemotor lang niet meer zo hoog in de toeren wordt gejaagd als bij de vorige generatie wanneer je het gaspedaal kordaat bejegent. De viercilinder klinkt eigenlijk ook niet verkeerd en verdwijnt helemaal naar de achtergrond bij kruissnelheid. 
De GR Sport rust volgens de technische fiche op stuggere veren en heeft stijvere schokdempers, maar die hebben we gezien de beperkte rijsnelheden niet echt aan de tand kunnen voelen. Op basis van enkele snelheidsremmers in de Lapse dorpen hadden we in elk geval niet de indruk dat de onderstelingenieurs een brug te ver zijn gegaan. 

Contempla-teepee

De dag eindigt met een sneeuwscooterrit van 45 minuten richting Brändön Lodge over de bevroren Bothnische zee. Het contrast met de RAV4 kan niet groter zijn. We ruilen onze knusse, warme, veilige en stille cocon in voor een naar benzine stinkende, ratelende slee-met-rupsbanden die als een bowlingbal heen en weer kaatst in de voren op het ijs. 
Maar het strijklicht van de ondergaande zon is magisch. Zo magisch dat je vergeet dat je neus bijna van je gezicht vriest. Er waren elanden gespot, maar de reuzen der noordpool krijgen we helaas niet te zien. Waar we wél nog op getrakteerd worden, is noorderlicht later op de avond. Maar laat dat vooral niet de hoofdreden zijn om naar Lapland te komen – je zou wel eens teleurgesteld kunnen worden. 

Ontdooiend bij een heet glas lingonberry-juice-met-wodka aan een knetterend kampvuur in een heuse teepee blikken we terug op onze belevenissen. Moet er nog sneeuw zijn… We keren hier ooit terug, als het God of de kosmos belieft. En als we dat doen, dan mag dat zeker en vast opnieuw met een RAV4 zijn. Er is een reden waarom er in het hoge noorden zoveel van rondrijden…