Citroën, Ferrari, Ford, Peugeot, Renault en nog wel wat meer automerken zijn vernoemd naar hun oprichters, voor Rolls-Royce gaat het zelfs om de combinatie van twee namen. Allemaal mannen, maar er is ook één uitzondering. Mercedes kreeg begin vorige eeuw de naam van een toen elfjarig meisje. 

Het is een leuke vraag om eens tijdens een onderonsje met de autofans uit de familie, vriendenkring of sportclub voor te leggen. Waarom dragen de CLA, GLB of EQE waar sommigen misschien mee rijden de familienaam Mercedes, in plaats van die van Daimler of Benz die toch als de oprichters van het merk moeten worden beschouwd?

Emil Jellinek

Voor het antwoord op die vraag moeten we dus terug naar het begin van de 20ste eeuw, toen Daimler Motoren Gesellschaft ervoor koos zijn eerste auto’s naar de dochter van een van hun beste verkopers te vernoemen. De in het Duitse Leipzig geboren en achtereenvolgens naar het Oostenrijkse Wenen en het Franse Nice verhuisde ondernemer Emil Jellinek wist toen de eerste klanten voor de door Wilhelm Maybach en Paul Daimler voor hem ontworpen 35 PS te vinden. Toen er een ‘echte’ merknaam voor de auto moest worden gekozen, werd het dus de voornaam van zijn dochter.

Racesuccessen

Het toen elfjarige meisje heette Mercédès, met nog accenten op de twee laatste klinkers. De van origine Spaanse naam prijkte in fraai gevormde letters op het radiatorrooster van de 35 PS, een voor zijn tijd heel geavanceerde auto die door historici zelfs als zowat de allereerste ‘moderne’ gemotoriseerde vierwieler wordt beschouwd. Jellinek schreef hem in voor verschillende autoraces en boekte er ook  de eerste overwinningen voor het nieuwe merk mee.

Fusie met Benz

De naam Mercedes werd officieel geregistreerd op 23 juni 1902, na de fusie van het moederbedrijf Daimler Motoren Gesellschaft met dat van Karl Benz in 1926 werd hij veranderd in Mercedes-Benz. Zo heet de prestigieuze autoconstructeur vandaag nog altijd, ook al wordt meestal alleen nog het eerste deel van de naam gebruikt. Het is in elk geval het eerste en bij ons weten ook nog altijd enige merk met de naam van een vrouw, tenzij er ondertussen misschien ook al een Chinese autobouwer hetzelfde zou hebben gedaan.

De allereerste autorit

Over vrouwen gesproken, we hebben nog een weetje om wat autovrienden mee te amuseren en misschien zelfs enkele macho’s mee te ‘ambeteren’. Het is evengoed gelinkt aan de origine van het Duitse merk, de allereerste echte autorit wordt ook aan een dame toegeschreven. Bertha Benz bestuurde op 5 augustus 1888 een auto over een afstand van iets meer dan 100 kilometer tussen Mannheim en haar geboorteplaats Pforzheim. Het ging om een door haar man Karl ontworpen en Benz Patent-Motorwagen gedoopte driewieler, zakenvrouw Bertha had die trouwens mee gefinancierd. 

Tanken bij de apotheker

Haar voor die tijd heel lange autorit, die ze samen met haar toen 14- en 15-jarige zonen Richard en Eugen deed, verliep over wat niet veel meer dan karresporen waren. De familie werd regelmatig gestopt door mechanische probleempjes, die mevrouw Benz met behulp van onder meer een haarspeld en een kousenband zelf wist op te lossen. In een apotheek in Wiesloch kocht ze brandstof voor de auto, die zaak geldt sindsdien dus zo’n beetje als ’s werelds eerste tankstation. De avontuurlijke tocht kreeg, ook zonder de hulp van Facebook, Instagram of TikTok, al heel wat aandacht. Het leverde de familie Benz zelfs een reeks bestellingen voor de driewieler op.