Vraag aan tien mensen aan welk merk ze denken als je ‘elektrische auto’ zegt en acht ervan zullen zonder aarzelen ‘Tesla’ antwoorden. Het merk heeft intussen een naambekendheid die enkel wordt overtroffen door zijn beurswaarde. Het aandeel van Tesla ging vorige week door de barrière van duizend dollar, komende van tweehonderd dollar een jaar geleden. Wie de beurzen volgt, zal echter ook gezien hebben dat er een ander aandeel in dezelfde sector geskyrocket is vorige week: dat van Nikola Corp. Vandaag een onbekende speler, maar morgen misschien een te duchten concurrent.

Nikola – de voornaam van de Servische uitvinder en ingenieur Tesla – bleef lange tijd onder de radar, zeker in Europa. Tot het aandeel van het bedrijf begin juni geïntroduceerd werd op Nasdaq en meteen verdubbelde in waarde. Wat is Nikola en waar komt het vandaan? En vooral, waar gaat het naartoe? Om alvast op de eerste vraag te antwoorden: de onderneming werd in 2014 opgericht in Utah, maar is gevestigd in Phoenix, Arizona, waar het momenteel aan een fabriek bouwt. Geen fabriek voor elektrische personenwagens, maar voor batterij- én waterstofaangedreven vrachtwagens en pick-uptrucks. Maar er zit meer in de pijplijn.

1.000 km elektrisch, 1330 Nm koppel

De eerste pick-up van Nikola staat over enkele weken in de digitale showroom in Amerika en gaat Badger heten – wat zoveel betekent als das (het dier, niet het kledingstuk – but still…). Hij kruist de degens met Tesla’s gecontesteerde Cybertruck, al tweette de oprichter van Nikola, Trevor Milton, dat hij vooral de ongenaakbare Ford F150 van zijn troon wil stoten. Wie wil dat niet, natuurlijk: er werden er vorig jaar bijna 900.000 van verkocht. Vanaf 2021 zou de Badger aan zijn veroveringstocht beginnen, maar je moet in autoland altijd met twee woorden spreken – zeker post-corona. Als niet-autobedrijf een nieuwe fabriek uit de grond stampen en ook nog eens een product bouwen dat betrouwbaar, kwalitatief en veilig is: er zijn er die hun tanden erop hebben stukgebeten. 

Qua productaanpak zijn er zijn heel wat gelijkenissen met Tesla, maar er zijn ook fundamentele verschillen. Nikola wil immers niet alleen voertuigen gaan bouwen die door batterijen worden aangedreven, maar ook door waterstof. Een beetje het concept van de ter ziele gegane Mercedes GLC F-Cell dus, waarbij je de batterijen extern kunt opladen of de waterstof in de druktanks aan boord kunt aanwenden om elektriciteit ‘on demand’ te genereren.

Nikola Motors commercialiseert twee versies van de elektrische Badger. De standaardversie kan al uitpakken met een lithium-ionbatterij van 160 kWh, goed voor een rijbereik van 480 kilometer gemeten volgens de strenge Amerikaanse testcyclus. Met de bij ons geldende WLTP-methode zal dit eerder richting 600 kilometer gaan. De topversie combineert dit accupakket met een brandstofcel op waterstof, waardoor de ‘Amerikaanse’ autonomie liefst 965 kilometer zou bedragen – en dus ruim 1000 kilometer volgens de Europese testcyclus. 

Het gaat vanzelfsprekend om een voertuig waarvan alle vier de wielen worden aangedreven. Nikola heeft het over een continu vermogen van 460 pk, met kortstondige pieken tot 910 pk en meer. Een sprintje trekken naar honderd per uur moet kunnen in 3 seconden. Net als bij Tesla belooft het interieur helemaal digitaal en hypergeconnecteerd te zijn.

AB InBev als grote klant

Naast pick-ups werkt Nikola ook aan vrachtwagens op batterijen en waterstof. Het heeft alvast een klant van formaat gevonden voor zijn semi’s: biergroep AB InBev. Die zou liefst 800 trekkers besteld hebben, in de eerste plaats om goederen te transporteren tussen twee sites in Californië. Nikola bouwt ook twee waterstofstations voor deze vrachtwagens.

In het leasetarief voor de vrachtwagens zouden naar verluidt ook de brandstofkosten en het onderhoud inbegrepen zijn. Volgens Nikola CEO Mark Russell kan zijn bedrijf waterstof maken voor 2 dollar per kilogram. Eén kilo waterstof bevat evenveel energie als 4 liter diesel. Een vrachtwagen die 30 l/100 km verbruikt, wat overeenstemt met zo’n 30 dollar, zou dus aan 7,5 kilo waterstof genoeg hebben. Dat betekent een halvering van de brandstofkosten – om nog maar te zwijgen over de milieuvoordelen. 

De trucks zouden in de loop van 2023 geleverd worden, al moet er natuurlijk nog veel water naar de zee stromen. Bemoedigend is alvast dat CNH (Case New Holland) een van de prominente aandeelhouders is van Nikola. De Italiaanse bouwer van landbouwmachines, bussen en bouwwerktuigen zou via zijn filiaal Iveco eigenaar zijn van zo’n 7 procent.

Meebouwen aan infrastructuur

Het idee van de combo waterstof-batterijen is alleszins interessant, want de brandstofcel werkt als een soort van CO2-neutrale range extender. Tegelijk kun je niet ontkennen dat waterstof moeilijk te vinden is als brandstof. Nikola beseft dat het moet meewerken aan de uitbouw van de tankinfrastructuur. Dat doet het dan ook: het maakt en verkoopt zelf waterstoftankstations.

Daarnaast wil Nikola ook statische batterijen maken om hernieuwbare energie op te slaan. Ook op dit vlak volgt het bedrijf de strategie van concurrent Tesla.

Een ding is zeker: het laatste woord over Nikola is nog niet geschreven. Of en wanneer het merk naar Europa komt, is niet duidelijk. De vraag is of er op het Oude Continent voldoende klanten zijn voor elektrisch aangedreven pick-ups and vrachtwagens. Nikola zou alleszins een uniek aanbod zijn bij ons: concurrenten zijn er vooralsnog niet.