Het heeft door politieke onenigheid veel langer geduurd dan verwacht en heel wat ondernemers en sociale secretariaten keken ongeduldig uit naar de gegevens, maar nu zijn ze er dan toch, weliswaar te laat voor de loonbrieven van januari: de nieuwe CO2-referentiewaarden voor de berekening van het Voordeel van Alle Aard bij personenwagens. Goed nieuws: de gevreesde felle stijging voor auto’s met een verbrandingsmotor blijft uit.
Doordat de referentiewaarden voor de berekening van het Voordeel Alle Aard voor auto’s met een verbrandingsmotor gebaseerd zijn op de gemiddelde uitstoot van nieuwe auto’s op onze markt in het voorbije jaar, ontstond er dit jaar een probleem. De snelle elektrificatie van de (bedrijfswagen-)vloot leidt namelijk tot een sterke daling van de gemiddelde uitstoot, wat het verschil tussen de CO2-uitstoot van bedrijfswagens met een verbrandingsmotor (die natuurlijk niet wijzigt met de jaren) en dat gemiddelde doet oplopen en dus ook het percentage van de fiscale cataloguswaarde dat gebruikt moet worden voor de berekening van het VAA.
Volgens berekeningen van De Tijd zou het VAA voor auto’s met een verbrandingsmotor dit jaar kunnen stijgen met tot 20 procent, als gevolg van de snelle daling van het gemiddelde. Een vooruitzicht dat voor heel wat onrust zorgde. Daarop heeft Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) gereageerd door te stellen dat hij zou proberen om de stijging beperkt te houden om zo de bestuurders van firmawagens niet plots te confronteren met een aanzienlijke belastingstijging. Die tegemoetkoming aan bestuurders van benzine- en dieselwagens lag moeilijk bij de linkse partijen, in het bijzonder bij de groenen, die uiteindelijk overstag zijn gegaan en hun akkoord hebben gegeven nadat ook extra middelen werden voorzien voor het stimuleren van de fiets of de trein om naar het werk te gaan.
In de oplossing van de regering wordt de jaarlijkse CO2-coëfficiënt niet langer enkel berekend op de oude NEDC-uitstootnorm (die vandaag voor geen enkele nieuwe auto meer wordt berekend), maar wordt ook de nieuwe WLTP-norm mee opgenomen in de berekening zodat alle nieuwe auto’s en niet slechts 39% van het wagenpark in de berekening wordt opgenomen. Op zich is dat natuurlijk de logica zelf.
In de nieuwe berekening wordt de NEDC-waarde gebruikt voor wagens waarvan de NEDC-uitstoot bekend is (veel van de reeds langer rijdende auto’s) en wordt de WLTP-waarde gehanteerd voor wagens waarvan de WLTP-uitstoot bekend is maar niet de NEDC-uitstoot (de nieuwe auto’s die vandaag worden verkocht). Voor elektrische wagens wordt een nuluitstoot gehanteerd. Op die manier worden nu inderdaad alle nieuw ingeschreven wagens meegenomen in de berekening van het gemiddelde en wegen de elektrische auto’s niet langer bovenmatig door in het gemiddelde.
Die nieuwe WLTP-norm, die de werkelijke uitstoot beter meet en daardoor voor auto’s met een verbrandingsmotor een hoger aantal gram CO2 per kilometer weergeeft, maakt dat bij de berekening van het gemiddelde van de uitstoot van het wagenpark een hoger aantal gram wordt genoteerd. En dat zorgt weer voor een mildering van de daling die het resultaat is van het gebruik van de oude NEDC-cijfers, die de uitstoot minder nauwkeurig meten en altijd lager liggen dan de WLTP-cijfers. Het gaat om een technische kunstgreep die als effect heeft dat het VAA voor auto’s met een verbrandingsmotor minder sterk stijgt. Een welgekomen resultaat in een verkiezingsjaar… dat uiteindelijk maar een erg beperkte impact heeft op de begroting. De regering becijfert die op € 3,6 miljoen, omdat bij de begrotingsopmaak vorig jaar nog geen rekening was gehouden met hogere inkomsten door de felle daling van de uitstoot ten gevolge van het groter aantal elektrische bedrijfswagens.
Nieuw minimumbedrag
Elk jaar wordt de minimumwaarde van het Voordeel Alle Aard, de verhoging van het brutosalaris die gebruikers van een bedrijfswagen belastingen doet betalen over het gebruik ervan voor privédoeleinden, geïndexeerd.
De minimumwaarde voor 2023 bedroeg € 1.540, wat overeenkomt met een maandelijks brutobedrag van € 128,33. Voor 2024 wordt dat bedrag zoals steeds aangepast aan de stijging van de levensduurte. Het nieuwe minimumbedrag voor 2024 stijgt naar € 1.600 bruto op jaarbasis. Dat is een verhoging van 3,89 procent in vergelijking met het bedrag van € 1.540 van 2023.
Concreet betekent dit dus dat het jaarlijkse minimum-VAA voor 2024 € 1.600 bedraagt. Let op, het brutobedrag van het VAA moet ongeveer gedeeld worden door twee om te weten wat de werkelijke kostprijs is voor de gebruiker, aangezien de marginale aanslagvoet in ons land gemiddeld op 53 procent ligt. Concreet betekent dat dus dat de minimale belasting op het VAA van een bedrijfswagen in 2024 gelijk zal zijn aan € 1.600 / 12= € 133,33 x 53% of € 70,66 netto per maand, terwijl dat in 2023 nog € 68,01 was.
De nieuwe CO2-referentiewaarden
De CO2-referentiewaarde voor de berekening van het VAA wordt voor 2024 dus effectief aangepast, ook rekening houdend met de gemiddelde WLTP-uitstoot. Voor 2023 bedroeg de referentie-uitstoot 82 g voor benzineauto’s en 67 g voor diesels, in 2024 dalen de referentiewaarden verder naar 78 g voor benzinewagens en 65 g voor diesels. Dat betekent dat het VAA voor wie met een verbrandingsmotor rijdt wat zal stijgen, maar veel minder dan zonder herziening het geval zou geweest zijn wanneer de berekening niet werd aangepast. De waarden zouden in dat geval namelijk gedaald zijn naar 51 g voor benzine en 42 g voor diesel.
Voor een nieuwe VW Golf 2.0 TDI diesel met een (WLTP-)uitstoot van 109 g/km en een fiscale cataloguswaarde van € 35.000 betekent de aanpassing een stijging van het bruto jaarlijkse VAA van € 2.909,51 naar € 2.969,50. Op jaarbasis is dat een stijging van € 59,99 bruto of (aan 53% belasting) € 31,79 netto. Per maand zal er dus € 2,65 meer VAA-belasting betaald worden op deze auto.
Voor een nieuwe Volvo XC40 B3 op benzine met een (WLTP-)uitstoot van 151 g/km en een fiscale cataloguswaarde van € 43.000 betekent deze aanpassing een stijging van het bruto jaarlijkse VAA van € 4.569,52 naar € 4.716,93. Op jaarbasis is dat een stijging van € 147,41 bruto of (aan 53% belasting) € 78,13 netto. Per maand zal er dus € 6,51 meer VAA-belasting betaald worden op deze auto.
Geen verandering voor plug-inhybrides of EV’s
Wie met een elektrische of plug-inhybride auto van het bedrijf rijdt heeft geen last van die dalende referentiewaarden, aangezien voor dergelijke auto’s voor de berekening van het VAA het minimumpercentage van 4 procent van de fiscale cataloguswaarde mag toegepast worden. 
Voor een met de benzineauto uit het bovenstaand voorbeeld vergelijkbare elektrische Volvo XC40 Recharge met een fiscale cataloguswaarde van € 54.000 bedraagt het VAA voor 2024 € 1.851,12 op jaarbasis. Op maandbasis is dat bruto € 154,26 en netto € 81,76. Dat bedrag is precies identiek aan wat het VAA voor die auto in 2023 bedroeg.
Elektrische en plug-inhybride auto’s met een fiscale cataloguswaarde gelijk aan of lager dan € 46.650 zullen in 2024 aan het minimale VAA belast worden. De berekening van het VAA van die auto’s volgens de formule op basis van 4 procent hun fiscale cataloguswaarde zou namelijk leiden tot een bedrag dat lager ligt dan het minimum van € 1.600 bruto.
Ter herinnering: Zelfstandigen in eigen naam (eenmanszaken) betalen geen VAA-belasting op hun (eigen) auto.
De formules voor 2024
Diesel:
Fiscale cataloguswaarde x [5,5 + ((CO2 – 65) x 0,1)] % x 6/7 x leeftijdscoëfficiënt
Benzine, full hybrid, fake hybrids, LPG en CNG:
Fiscale cataloguswaarde x [5,5 + ((CO2-78) x 0,1)] % x 6/7 x leeftijdscoëfficiënt
Elektrisch/waterstof & "echte" plug-inhybrides (diesel en benzine):
Fiscale cataloguswaarde x 4 % x 6/7 x leeftijdscoëfficiënt
De fiscale cataloguswaarde in de berekening is de cataloguswaarde van de auto bij verkoop aan een particulier, inclusief opties en accessoires, zonder rekening te houden met de bekomen korting maar wel met de werkelijk betaalde btw.
De leeftijdscoëfficiënt is afhankelijk van het aantal maanden dat verstreken is sinds de eerste inschrijving en daalt met 6 procent per jaar.
Leeftijd sinds eerste inschrijving - Leeftijdscoëfficiënt
0 tot 12 maanden - 1
13 tot 24 maanden - 0,94
25 tot 36 maanden - 0,88
37 tot 48 maanden - 0,82
49 tot 60 maanden - 0,76
Ouder dan 60 maanden - 0,70
De werkgever of onderneming moet op het brutobedrag van het jaarlijkse voordeel alle aard nog rekening houden met 40 procent aan verworpen uitgaven wanneer de werkgever tussenkomt in de brandstof- of energiekosten. Wanneer dat niet het geval is zijn er 17 procent verworpen uitgaven op het bedrag van het VAA.
