Wanneer je als zelfstandige een auto koopt, kijk je in de eerste plaats naar de aankoopprijs. Toch zijn er heel wat andere parameters – aftrekbaarheid, verbruik, onderhoud, belastingen – die het totale kostenplaatje oftewel de total cost of ownership (TCO) bepalen.
En dan hebben we het nog niet gehad over de restwaarde, die een enorme impact heeft op het kostenplaatje. De aankoopprijs verminderd met de restwaarde bepaalt immers de waardevermindering of afschrijving van de auto. Net dat element maakt dat premiummerken als Audi, BMW en Mercedes-Benz het goed doen op de zakelijke markt.
Veelvoud aan factoren
TCO is de benadering die binnen de wereld van het professionele wagenparkbeheer gebruikt wordt om de totale kostprijs van een auto te berekenen. Daarbij wordt met zo goed als alle becijferbare factoren rekening gehouden. Dat gaat naast de aankoopprijs (of de financiering) over de BIV en de verkeersbelasting, de verzekeringen, het onderhoud en de banden, de brandstofkosten, enzoverder.
En er zijn nog twee posten die heel wat gewicht in de TCO-schaal werpen: de niet-aftrekbare btw (het btw-bedrag dat je dus niet kunt recupereren via de kwartaalaangifte) en de belasting op de verworpen uitgaven. Naargelang van het gekozen automodel en de CO2-uitstoot ervan kan deze laatste voor een aanzienlijke meerprijs zorgen – sinds 2020 ook voor eenmanszaken.
Operationele kostprijs berekenen
Het is niet zo gemakkelijk voor een zelfstandige om de TCO van een auto te berekenen. Hoeveel je maandelijks afbetaalt en wat de verzekering en verkeersbelasting elk jaar kosten, dat vind je nog wel makkelijk terug. Maar hoeveel zul je uitgeven voor onderhoud, reparaties en banden? Hoe hoog zal de brandstofrekening zijn? Hoeveel krijg ik terug voor mijn auto op het einde van de rit? De makkelijkste manier om een zicht te krijgen op de totale kostprijs van een auto is te kijken naar een offerte voor een operationele leasing.
Zo’n offerte voor een operationele leasing of verhuring op lange termijn, berekend op basis van het aantal kilometers dat je per jaar denkt af te leggen, bevat immers alle kosten: niet alleen de financieringskosten (aankoopbedrag minus restwaarde plus interesten), maar ook het onderhoud, de banden, verzekering, taksen en zelfs een brandstofverbruiksprovisie. Dat vormt een mooie basis voor het vervolledigen van de berekening, maar is nog steeds niet voldoende. Er moet namelijk nog rekening gehouden worden met de niet-aftrekbare btw en de verworpen uitgaven.
Btw en verworpen uitgaven
De btw op een personenwagen die voor minstens de helft professioneel gebruikt wordt, kan door btw-plichtigen voor maximaal de helft afgetrokken en gerecupereerd worden. In de meeste gevallen gaat het echter om 35%. De operationele kostprijs moet dus vermeerderd worden met 65% van de btw. Daarnaast zijn de autokosten slechts beperkt aftrekbaar. Tot eind 2019 ging het voor zelfstandigen over 75% fiscale aftrekbaarheid, maar sinds dit jaar hangt het percentage af van de CO2-uitstoot en het motortype – net als bij vennootschappen. Het varieert tussen 40% en 100%. Dat wil zeggen dat de fiscus je zal belasten op het aandeel van de autokosten dat ‘verworpen’ wordt en dus niet aftrekbaar is. De belasting op die verworpen uitgaven stemt in de meeste gevallen overeen met zo’n 50% voor zelfstandigen en moet in het kader van de TCO dus in de totale kostprijs meegeteld worden.
Hoewel het verschil in fiscale behandeling van de auto tussen zelfstandigen en ondernemingen sinds 2020 een stuk kleiner is worden, blijft het bestaan. Niet alleen word je als zelfstandige aan een ander procentueel tarief belast, er zijn ook nog de solidariteitsbijdrage bij auto’s voor werknemers (CO2-bijdrage) en bijkomende verworpen uitgaven op basis van het Voordeel van Alle Aard die verschuldigd zijn door vennootschappen, maar niet van toepassing zijn op zelfstandigen.
Zelfstandigen en zaakvoerders van kleine ondernemingen, die door de bank genomen weinig met auto’s bezig zijn, hebben de neiging om de werkelijke kostprijs van hun auto te onderschatten. Het enige waar ze oog voor hebben, is het aankoopbedrag of de maandelijkse aflossing. De meesten kijken wel nog naar de belasting op inverkeerstelling (BIV) en de verkeersbelasting, maar slechts een minderheid neemt ook de kosten voor verzekering, onderhoud, reparaties en banden in de berekening op.
En dan hebben we het nog niet gehad over de restwaarde, die een enorme impact heeft op het kostenplaatje. De aankoopprijs verminderd met de restwaarde bepaalt immers de waardevermindering of afschrijving van de auto. Net dat element maakt dat premiummerken als Audi, BMW en Mercedes-Benz het goed doen op de zakelijke markt.
Veelvoud aan factoren
TCO is de benadering die binnen de wereld van het professionele wagenparkbeheer gebruikt wordt om de totale kostprijs van een auto te berekenen. Daarbij wordt met zo goed als alle becijferbare factoren rekening gehouden. Dat gaat naast de aankoopprijs (of de financiering) over de BIV en de verkeersbelasting, de verzekeringen, het onderhoud en de banden, de brandstofkosten, enzoverder.
En er zijn nog twee posten die heel wat gewicht in de TCO-schaal werpen: de niet-aftrekbare btw (het btw-bedrag dat je dus niet kunt recupereren via de kwartaalaangifte) en de belasting op de verworpen uitgaven. Naargelang van het gekozen automodel en de CO2-uitstoot ervan kan deze laatste voor een aanzienlijke meerprijs zorgen – sinds 2020 ook voor eenmanszaken.
Operationele kostprijs berekenen
Het is niet zo gemakkelijk voor een zelfstandige om de TCO van een auto te berekenen. Hoeveel je maandelijks afbetaalt en wat de verzekering en verkeersbelasting elk jaar kosten, dat vind je nog wel makkelijk terug. Maar hoeveel zul je uitgeven voor onderhoud, reparaties en banden? Hoe hoog zal de brandstofrekening zijn? Hoeveel krijg ik terug voor mijn auto op het einde van de rit? De makkelijkste manier om een zicht te krijgen op de totale kostprijs van een auto is te kijken naar een offerte voor een operationele leasing.
Zo’n offerte voor een operationele leasing of verhuring op lange termijn, berekend op basis van het aantal kilometers dat je per jaar denkt af te leggen, bevat immers alle kosten: niet alleen de financieringskosten (aankoopbedrag minus restwaarde plus interesten), maar ook het onderhoud, de banden, verzekering, taksen en zelfs een brandstofverbruiksprovisie. Dat vormt een mooie basis voor het vervolledigen van de berekening, maar is nog steeds niet voldoende. Er moet namelijk nog rekening gehouden worden met de niet-aftrekbare btw en de verworpen uitgaven.
Btw en verworpen uitgaven
De btw op een personenwagen die voor minstens de helft professioneel gebruikt wordt, kan door btw-plichtigen voor maximaal de helft afgetrokken en gerecupereerd worden. In de meeste gevallen gaat het echter om 35%. De operationele kostprijs moet dus vermeerderd worden met 65% van de btw. Daarnaast zijn de autokosten slechts beperkt aftrekbaar. Tot eind 2019 ging het voor zelfstandigen over 75% fiscale aftrekbaarheid, maar sinds dit jaar hangt het percentage af van de CO2-uitstoot en het motortype – net als bij vennootschappen. Het varieert tussen 40% en 100%. Dat wil zeggen dat de fiscus je zal belasten op het aandeel van de autokosten dat ‘verworpen’ wordt en dus niet aftrekbaar is. De belasting op die verworpen uitgaven stemt in de meeste gevallen overeen met zo’n 50% voor zelfstandigen en moet in het kader van de TCO dus in de totale kostprijs meegeteld worden.
Hoewel het verschil in fiscale behandeling van de auto tussen zelfstandigen en ondernemingen sinds 2020 een stuk kleiner is worden, blijft het bestaan. Niet alleen word je als zelfstandige aan een ander procentueel tarief belast, er zijn ook nog de solidariteitsbijdrage bij auto’s voor werknemers (CO2-bijdrage) en bijkomende verworpen uitgaven op basis van het Voordeel van Alle Aard die verschuldigd zijn door vennootschappen, maar niet van toepassing zijn op zelfstandigen.
